Pacjent geriatryczny – jak zabawa i aktywność mogą wpłynąć na funkcje poznawcze naszych czworonogów

Niewielu ludzi wie o tym, że aktywność i zabawa mogą opóźnić spadek zdolności poznawczych u naszych czworonogów i poprawić je u zwierząt u których już to pogorszenie nastąpiło.

Współczesna medycyna umożliwia wydłużenie życia naszych pupili, jednak wraz z upływającymi latami, zarówno u kotów jak i psów częściej obserwuje się pogorszenie zdolności poznawczych.

Objawy kliniczne związane są z zaburzeniami poznawczymi

Objawy, które wskazują na zaburzenia zdolności poznawczych to: dezorientacja, zaburzenia w interakcjach społecznych, zaburzenia cyklu snu-czuwania, załatwianie się w domu, zmiany w aktywności – apatia lub chodzenie bez celu i zwiększony niepokój. Powyższe objawy zgłaszane są u niemal połowy psów w wieku ponad 10 lat, i 30% kotów w wieku ponad 11 lat.

Właściciele zwierząt stają się coraz bardziej świadomi tego problemu, a co za tym idzie, przestają akceptować zanik funkcji poznawczych jako nieuniknione zjawisko związane z wiekiem.

Po zdiagnozowaniu objawów przez lekarza weterynarii, należy zastosować leki i nutraceutyki, które poprawią czynność neuronów lub zmniejszą uszkodzenia oksydacyjne. Ważną rolę odegrają również ćwiczenia i urozmaicenie środowiska, które będą miały pozytywny wpływ na zdolności fizyczne i psychiczne u różnych gatunków.

Badania wykazują, że starsze psy, którym zapewniono urozmaicone środowisko oraz dietę antyoksydacyjną, osiągnęły najlepsze wyniki w ocenie zdolności poznawczych. Co może zaskoczyć, samo urozmaicenie środowiska było korzystniejsze niż leczenie wyłącznie dietą. Udokumentowanym jest fakt, iż aktywność fizyczna spowalnia rozwój choroby Alzheimera u ludzi. Aktywność fizyczna zwiększa perfuzję tkanki mózgowej, obniża masę ciała, a dzięki niej następuje poprawa ekspresji czynników wzrostu i zwiększa się plastyczność synaptyczna. Te aspekty mogą stanowić mechanizmy molekularne leżące u podstaw korzyści płynących z terapii urozmaiceniem i aktywnością.

Urozmaicenie definiujemy jako stworzenie i zapewnienie bogatszych bodźców w środowisku życia zwierzęcia. Oznacza to nie tylko zaspokojenie podstawowych potrzeb w zakresie żywienia, zdrowia czy bezpieczeństwa, ale również zapewnienie mniej stresujących interakcji społecznych, zabaw, okazji do wyrażenia innych naturalnych zachowań i możliwość stymulacji zmysłów.

Przed rozpoczęciem wzbogacania aktywności u starszych zwierząt należy pamiętać, by wcześniej zająć się ich problemami zdrowotnymi, jeśli takie występują (choroby metaboliczne, choroby zębów, bóle stawów).

W jaki sposób urozmaicić środowisko życia zwierzęcia?

• Ukrywaj ulubione kawałki jedzenia w różnych zakamarkach w domu, aby pobudzić zachowania tropiące.

• Zapewnij swojemu zwierzakowi zabawki lub łamigłówki z przysmakami, które zachęcą go do manipulowania nimi w celu otrzymania jedzenia. Na rynku dostępnych jest wiele produktów tego typu. Wiele pomysłów na takie zabawki i ich wykonanie, można znaleźć na różnego rodzaju forach internetowych.

• Zadbaj o spacery na zewnątrz, które zapewnią zwierzęciu ćwiczenia poprawiające wydolność oddechową i pobudzą bodźce zmysłowe. U zwierząt osłabionych fizycznie dobrym pomysłem może okazać się wózek. Przejazdy samochodem mogą umożliwić doświadczenie bodźców zmysłowych. Należy pamiętać jednak, iż pies w podeszłym wieku może mieć problem z samodzielnym wejściem do samochodu, dlatego przydatne mogą okazać się rampy.

Uwaga! Czas spędzony na domowym
ogródku jest ważny, jednak nie zapewni zwierzęciu dostatecznego pobudzenia zmysłów, których może doświadczyć na spacerach.
Wiąże się to z zazwyczaj bardzo dobrą znajomością swojego
podwórka oraz powtarzalności a co za tym idzie – brakiem nowych bodźców.

• Bardzo fajnym sposobem na spędzenie czasu ze zwierzęciem, nawet starszym, są ćwiczenia podstawowego posłuszeństwa lub prostych sztuczek z nagrodami. Jest to wspaniała metoda na stymulację zmysłów i odpowiednie interakcje społeczne, szczególnie u mniej ruchliwych zwierząt.

• Zachęcenie do zabawy nawet starszych zwierząt. Należy pamiętać, że partner do zabawy powinien wykazywać odpowiedni poziom aktywności i nie zamęczać ani nie niepokoić starszego zwierzęcia. Zabawki również są dobrym rozwiązaniem u starszych zwierząt, jednak konieczna może być częsta zmiana i pomoc w zabawie ze strony właściciela.

• Zapewnienie kotom bezpieczeństwa podczas spędzania czasu na zewnątrz dzięki szelkom z amortyzacją lub ogrodzeniu, które jest przystosowane dla kota. Osiatkowany ganek lub wybieg zewnętrzny nie zachęcają do tak dużej aktywności jak spacery bądź duże ogrodzone obszary, ale umieszczenie w zasięgu wzroku ogrodnika z motylami lub karmników dla ptaków zwiększa bodźce zmysłowe.

• Należy także zapewnić przestrzeń pionową zarówno kotom, które przebywają w domu, jak i wychodzącym. Pomaga to rozwijać aktywność, a w domach, w których mieszka kilka kotów, umożliwia każdemu zwierzęciu znalezienie bezpiecznego miejsca.

Takie zmiany w środowisku warto zacząć wprowadzać już u zwierząt w średnim wieku – ma to wtedy najkorzystniejsze skutki.

Źródła:

(1)
https://magwet.pl/wpd/32375,urozmaicenie-srodowiska-dlaczego-stare-psy-i-koty-potrzebuja-nowych-sztucze