Toksoplazmoza to powszechna, szeroko rozpowszechniona na świecie odzwierzęca
choroba pasożytnicza, którą wywołuje jednokomórkowy organizm Toxoplasma gondii.
Pasożyt ten występuje w tkankach wielu gatunków zwierząt (ssaków i ptaków).
Toksoplazmoza – przyczyny.
Chorobę wywołuje pierwotniak, którego żywicielem ostatecznym są zwierzeta
kotowate. Pasożyty namnażają się w nabłonku jelit kotów, a następnie są
wydalane z kałem w postaci odpornych na działanie warunków atmosferycznych
oocyst. Oocysty te w ciągu kilku dni dojrzewają w środowisku zewnętrznym.
Zwykle w 2-5 dni w procesie sporulacji dochodzi do wytworzenia w oocycie
inwazyjnych sporocyst. To właśnie te oocycty są zakaźne dla zwierząt, ptaków
oraz ludzi.
Kot domowy i inne kotowate są żywicielami ostatecznymi. Jedynie w ich organizmie
ma miejsce cykl płciowy, wynikiem którego jest powstanie oocyst wydalanych do
środowiska wraz z kałem. Koty w czasie aktywnej inwazji mogą wydalić od 3 do nawet
800 milionów oocyst. Okres wydalania trwa zazwyczaj kilka dni.
U młodych kotów które po raz pierwszy uległy inwazji, choroba ma przebieg ostry i
może objawiać się biegunką, apatycznością, wzmożonym pragnieniem i podwyższona
temperaturą. U starszych kociaków choroba przybiera postać chroniczną i objawia
się zaburzeniami ze strony układu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego.
Toksoplazmozą możemy się zarazić poprzez:
- spożycie oocyst po kontakcie z odchodami kotów np. w trakcie czyszczenia kuwet (przy stosunkowo rzadko czyszczonej kuwecie) lub w trakcie zabawy w piaskownicy,
- spożycie oocyst wraz z nieumytymi warzywami czy owocami skażonymi zanieczyszczonymi odchodami kotów,
- spożycie cyst w surowym lub półsurowym mięsie zarażonych świń, owiec czy drobiu,
- transfuzję krwi,
- przeszczep,
- zarażenie płodu poprzez przejście pasożytów przez łożysko,
W zależności od sposobu i okresu zarażenia wyróżniamy toksoplazmę nabytą
oraz toksoplazmę wrodzoną.
Tokspolazma nabyta może u osób zarażonych może przebiegać bezobjawowo lub
skąpoobjawowo. Objawy towarzyszące zarażeniu przypominają przebieg grypy
(stany podgorączkowe, osłabienie, bóle głowy i mięśni, powiększenie węzłów
chłonnych). Znacznie cięższy przebieg obserwuje się u osób z niedoborami
odporności.
Toksoplazma wrodzona – zarażenie się pierwotniakiem w czasie ciąży.
To bardzo poważny problem, ponieważ efektem zarażenia dziecka w czasie ciąży
mogą być ciężkie wady wrodzone. Największe ryzyko wystąpienia objawów choroby
jest w pierwszym trymestrze ciąży. Natomiast zarażenie w trzecim trymestrze ciąży
w większości przypadków przechodzi bezobjawowo.
Toksoplazmoza – badania diagnostyczne.
Rozpoznanie toksoplazmozy opiera się przede wszystkim na badaniach serologicznych, czyli oznaczenia miana przeciwciał w kierunku Toxoplasma gondii w klasie IgM, IgG i IgA. Duża różnica w mianach przeciwciał pomiędzy dwoma badaniami może świadczyć o reaktywacji choroby.
Oprócz wspomnianych badań serologicznych do diagnozowania toksoplazmozy wykorzystuje się też badania genetyczne, histopatologiczne, badania obrazowe (USG, tomografia, rezonans – ocena zmian patologicznych charakterystycznych dla choroby).
Jak zapobiegać zarażeniu?
- spożywać mięso oraz jego przetwory po poddaniu ich obróbce termicznej,
- dokładnie myć warzywa i owoce przed jedzeniem,
- wszystkie deski, noże i inne przedmioty oraz ręce po kontakcie z surowym mięsem należy dokładnie umyć w ciepłej wodzie z detergentem,
- pić wodę tylko z pewnego źródła,
- regularnie dbać o czystość wokół kuwety naszego pupila.
Leczenie toksoplazmozy u kotów.
Różnorodność, czasem nietypowych, objawów klinicznych sprawia, że toksoplazmoza u
kotów może zostać błędnie zdiagnozowana jako inny problem zdrowotny. W leczeniu tej
choroby u kotów stosuje się przede wszystkim podawane antybiotyki. Dodatkowo,
jako wspomaganie, zależnie do przebiegu choroby, zwierzakowi aplikuje się
elektrolity, witaminy itp.
Źródła:
– https://weterynarianews.pl/toksoplazmoza-prawda-mity-odczarowujemy-kota/
– Polska Rada Konsultacyjna ds. Parazytoz Zwierząt Towarzyszących (ESCCAP):
Toksoplazmoza u kotów i ludzi – jak się nie zarazić? (http://www.esccap.pl/toksoplazmoza)
Leave a reply